Sebze, meyve fiyatları cep yakıyor: Tek çözüm ‘denetim’

Tarım kenti Mersin’de vatandaş meyve ve sebzeye fahiş fiyatlarda ulaşırken Mersin Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Münir Şen, üretici, hal ve market arasındaki fiyat farklarına acilen ve sürekli denetim yapılması çağrısı yaptı.

Haber: Ayşenur Önal

Tarım kenti Mersin’de vatandaşlar meyve ve sebzeyi fahiş fiyatlardan tüketiyor. Çiftçi her geçen gün üretim maliyetleri altında ezilmeye devam ederken, aynı zamanda zincir marketlere de zararına satış yapmaya devam ediyor. Çiftçinin çilesine çözüm için acilen denetleme çağrısı yapan Mersin Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Münir Şen, “Hallerle, market ve Pazar arasındaki fiyat farkı dünde vardı, bugünde var, yarın da olacak. Son zamanlarda marketlere yapılan denetimlerden sonra fiyatla biraz makul hale geldi. Ama denetimlerin devamlılığı şart yoksa marketlerin vicdanına bırakırsak fark açılmaya devam eder” diye konuştu.

“ÜRETİCİNİN DAMLA SULAMAYA GEÇMESİ LAZIM”

Mersin’de yaşanılan kuraklığı hatırlatan Şen, kuraklığa karşı acilen vahşi sulamanın önüne geçilmesi çağrısı yaparak, “Üreticinin bilinçlendirilerek damla sulamaya geçmesi lazım. Damlama sulama olmayan yerlerde çok fazla su israfı oluyor. Bu gelecek için de ciddi bir problem doğuruyor. Yetkililerin buna yasak getirip üreticileri bilinçlendirmesi lazım. Bununla beraber yeni barajların yeni göletlerin hayata geçirilmesi önemli. Çünkü bir yandan su bulamıyoruz bir taraftan göletler olmadığı için sular denize akıyor” sözlerine yer verdi.

“HAL, MARKET VE PAZAR ARASINDA DENETİM OLMAZSA HEP FİYAT FARKI OLACAK”

Hal, market ve Pazar arasındaki fiyat farkının her zaman olduğunu vurgulayan Şen, “Çünkü bunun önüne geçilmesi için bir çalışma yok. Sadece eleştiri var, şikayet var. Buna bir önlem alınmadığı müddetçe böyle de devam edecektir. Ama son zamanlarda marketlere yapılan denetimlerden sonra fiyatla biraz makul hale geldi. Ama denetimlerin devamlılığı şart yoksa marketlerin vicdanına bırakırsak fark açılmaya devam eder. Tüketici de ürünleri almakta güçlük çekecek. Üreticiler de ürettiği malı satamayacak ve zarara girecek. Bizim talebimiz sürekli bir denetim” dedi.

“BAŞTAN SONA BİR PLANLAMA ŞART”

Marketlerin kar marjı için teklif sunduklarını ama kabul görmediğini kaydeden Şen, sözlerini şöyle sürdürdü: “Serbest piyasa ekonomisinin arkasına sığınarak ciddi bir fiyat farkları oluşuyor. Bu nedenle de tüketici ürünleri almakta ciddi sıkıntı yaşıyor. Tarım sektörünün ekonominin yanında sosyal bir boyutu da var. Sosyal devletlerinin görevi de bu tarımsal ürünleri vatandaşa ulaştırabilmek. Devletlerin asli görevidir bu ama maalesef bu noktada herhangi bir adım atılmıyor. Üretim maliyetinin yanı sıra don, kuraklık gibi tehlikeler yaşayan bir ülkeyiz bu nedenle serbest ekonomiden vazgeçilip devletin bu konuya bir el atıp denetim mekanizmalarını daha sık tutması lazım. Üreticiye referans olunmalı ve üretici bir sene sonra ürününü ne kadara satacağını bilmeli. Bunun üzerine kâr marjını koyarak tüketiciye ulaştırabilmeli. Baştan sona bir planlama şart. Maalesef tarım sektöründe böyle planlama yok tamamen üreticinin tecrübe ve yöntemlerine kalıyor ve yaşadığımız sıkıntılar da malum zaten.”

“YÜZDE 300-400 VARAN FİYAT FARKLARI VAR”

Üreticinin yükünün çok ciddi boyutta arttığını kaydeden Şen, “Maliyetler ciddi anlamda arttı. Yüzde 300-400 varan fiyat farkları var. Enerji fiyatları çok yüksek. Sulama birlikleri yüzde 140’ın üzerinde zam açıkladı. Üreticiler bu fiyatla sulama yapamayacak duruma gelecek” ifadelerine yer verdi.

“İNSANLAR ÜRÜNLERE ULAŞMAKTA SIKINTI YAŞIYOR”

Ekonomik sebeplerden ötürü taleplerde sıkıntı yaşadıklarını belirten Şen, “İnsanlar ürünlere ulaşmakta sıkıntı yaşıyor. Piyasa 3-5 tane marketlerin elinde kalmış durumda. Ciddi bir kartel tekel oluşturmuş durumdalar. Az önce de dediğim gibi serbest piyasa ekonomisini arkasına sığınarak istedikleri fiyata da satıyorlar. Özellikle bu marketlere bir kar marjı getirmemiz lazım yoksa nihai tüketicinin ürüne ulaşmasındaki sıkıntının önüne geçilemeyecektir” dedi.

“VATANDAŞLARI PAZARA TEŞVİK ETMEK GEREK”

Vatandaşları pazara teşvik etmek gerektiğini belirten Şen, “Bu şekilde vatandaş hem taze hem de daha uygun fiyata çantasını doldurabilir. Ama bunun da fiziki koşullarını iyileştirmek lazım tabii. Çünkü vatandaşımızın konforundan ödün vermiyor, alışılmışlığın dışına da çıkmak istemiyor. Fiziki koşullardan sağlanmadığı için pazarlar hak ettiği ilgiyi görmüyor” dedi.